Teknoloji

ayrıntılar için tıklayın

Bilgi işlem cihazlarının maliyeti düşünüldüğünde ilk akla gelen satın alma fiyatı olmaktadır. Bu açıdan ele alındığında ince istemciler ortalama bir bilgisayara göre önemli bir maliyet avantajı sağlamaktadır. Ancak sağlanan gerçek maliyet avantajı Toplam Sahip olma Maliyeti (TSM) hesaplandığında ortaya çıkmaktadır. Toplam Sahip olma Maliyeti, belirli bir bilgi işlem yapısınn belirli bir dönemde kulanımı için yapılan harcamaların tamamını içermektedir. Bu maliyete, kullanılan donanım ve yazılımların ilk satın alma maliyetlerinin yanı sıra, sistemin kullanım süresi boyunca yapılan kurulum, bakım-onarım, yükseltme (upgrade), enerji, sistem güvenliği, kullanıcı eğitimi, destek ve yönetim gibi diğer harcama kalemleri de girmektedir. Bunun yanında kullanımın kesintiye uğraması durumunda yaşanan işgücü ve zaman kaybı da toplam sahip olma maliyetine katılmaktadır.

İnce istemcilarde soğutucu fan, sabit disk, disket sürücü yada başka bir oynar parça bulunmaz. Bu nedenle donanım arıza riski en aza iner. İnce istemcilere veri yada yazılım yüklenmediğinden işletim sistemi ayarları yada verilerin bozulması gibi sorunlar yaşanmaz. Disk formatlama, işletim sistemini yada programları baştan yükleme,  sistem ayarlarını baştan yapma gibi zaman alıcı işlemlerle uğraşmazsınız. Cihazınızı tamamen değiştirmeniz gerekse bile hiç bir veri kaybına uğramaz ve birkaç dakikada kaldığınız yerden çalışmaya devam edersiniz.

Geliştirilen yeni yazılımlar genellikle daha fazla işlemci gücü ve belleğe gereksinim duymakta, çok sayıda bilgisayar kimi yeni yazılımlar için yetersiz kalabilmektedir. Bu durumda kullanıcı bilgisayarlarının üst özelliklere yükseltilmesi gerekmektedir. Çoğu zaman işlemci ve bellek gibi donanımlarda yeni teknolojilerin öncekilerle uyumlu olmaması ve eski model parçaların yüksek fiyatları nedeniyle kapasite artırım olanağı da bulunamamakta ve bilgisayarların tamamen değiştirilmesi gerekebilmektedir. Oysa ince istemci kullanımında programlar sunucu üzerinde çalıştığından kullanıcı cihazlarında işlemci yada bellek kapasitesinin yetersiz kalması gibi bir durum söz konusu değildir. Gerektiğinde yalnızca sunucu kapasitesinin artırılması bütün kullanıcıların bu yüksek kapasiteden yararlanması için yeterli olacaktır. İnce istemcilerle teknoloji yenileme ve kapasite artırım maliyetiniz çok daha düşük olacaktır.

Tipik bir ince istemci (monitör dışında) yaklaşık 20-30W güç harcamaktadır. Bu değer, kişisel bilgisayarların harcadığı güce göre (100-200W) oldukça düşüktür. Bu nedenle ince istemci kullanarak önemli bir enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Bunun yanında, harcanan gücün düşüklüğüne bağlı olarak, gereksinim duyduğunuz kesintisiz güç kaynağı (KGK) kapasitesi de düşmekte, böylece KGK harcamalarınızdan da tasarruf etme olanağı doğmaktadır.

Yukarıda yer alan maliyetler kullanıcı cihazları için doğrudan yapılan harcamalarla ilgilidir. Ancak bir bilgi işlem sisteminin düzgün olarak çalışması için yapılan diğer işler de önemli bir işletme maliyeti oluşturmaktadır. Bu maliyete kullanıcı eğitimi, güvenlik, destek ve sistem yönetimi için yapılan harcamalar girmektedir. İşletme maliyeti genellikle uzman personel ve dışarıdan hizmet alımından oluştuğundan oldukça yüksek boyutlara ulaşabilmektedir. Sunucu tabanlı bilgi işlem ve ince istemci kullanımı, sağladığı yüksek güvenlik, merkezi yapı ve düşük destek gereksinimiyle işletme giderlerinden önemli ölçüde tasarruf sağlamaktadır. İnce istemci kullanılarak bu alanlarda nasıl tasarruf sağlanacağı aşağıdaki bölümlerde ele alınmaktadır.

İnce istemcilerin kurulumu ve kullanımı oldukça basittir. Hemen hiç bir kullanıcı eğitimi gerekmez. Sessiz çalışması, çok az yer kaplaması ve estetik görünümüyle çalışma ortamınızın verimliliğini artırır.

Yeni bir bilgisayar aldığızda, bilgisayarınızı kurup düğmesine bastığınızda henüz işin başındasınız demektir. Çalışmaya başlayabilmek için işletim sistemi ve sürücülerinizi yüklemeniz, donanımlarınızı tanıtmanız ve kullanacağınız  yazılımları tek tek bilgisayarınıza kurmanız gerekecektir. Oysa ince istemcinizi kutusundan çıkarmanızla kullanmaya başlamanız arasında geçen süre bir kaç dakikayı geçmez. Çalışmaya başlamak için ince istemcinize herhangi bir yazılım yada sürücü yüklemenize gerek yoktur. Yapmanız gereken bütün işlem, ekran çözünürlüğü ve sunucunuzun IP numarası gibi bir kaç ayarın girilmesinden ibarettir. Sonrasında sunucunuzda yüklü olan bütün programlar kullanıma hazırdır.

Kişisel bilgisayarlarda kullanılan masaüstü işletim sistemleri gittikçe daha kapsamlı ve karmaşık özellikler içermektedir. Bu özellikler kullanıcı bilgisayarlarının açılma ve kapanma süresini uzatmaktadır. Virüs koruması ve ağ güvenliği gibi sonradan eklenen destek yazılımları yada kullanıcılar tarafından yüklenen gereksiz yazılımlar da bulunduğunda açılma ve kapanma süreleri daha da uzamaktadır. İnce istemcilerdeyse kendi iç yazılımı dışında bir program çalışmadığından açılma ve kapanma süresi oldukça kısadır. 

İnce istemciler bir sunucu bilgisayar üzerinde program çalıştırmak için kullanılır. Bu çalışma şekli kullanıcılara büyük esneklik sağlamaktadır. İstenirse aynı anda birden çok sunucuya bağlanmak yada aynı sunucu üzerinde birden çok oturum açmak olanaklıdır. RDP ve VNC türü bağlantılarda herhangi bir çalışmanın ortasında oturumu kesip başka bir ince istemciden devam etmek mümkündür. Yetkisi olan bir kullanıcı dilerse bir başka ince istemci üzerindeki oturumu devralıp aynı yerden kullanmaya devam edebilir.

İnce istemciler klasik istemci/sunucu yapısına göre oldukça düşük bir bant genişliği kullandığından modem bağlantısı yada internet/intranet üzerinden uzaktaki bir sunucu üzerinde uygulama çalıştırmak oldukça kolaydır. Programlar sunucu tarafında çalıştığından yerel kullanımla uzaktan erişim arasında herhangi bir kullanım farkı yoktur. İnce istemciler hem yerel kullanım hem de uzak ofis bağlantıları için ideal bir çözümdür.

İnce istemciler çok az yer kaplayan estetik cihazlardır. Büyük bilgisayar kasalarının yarattığı yer sıkıntısı ve düzensiz görünümden ince istemcilerle kurtulabilirsiniz. İnce istemcilerde disk, CD-ROM sürücü yada soğutucu fan gibi hareketli bir parça bulunmadığından tamamen sessiz çalışır. Böylece uzun çalışma saatleri boyunca duyulan rahatsız edici gürültüden kurtularak daha verimli bir çalışma ortamına kavuşabilirsiniz.

Sisteminizde bulunan istemci bilgisayarları satın alırken ödediğiniz para gerçek maliyetinizin tamamı değildir. Yapılan bazı araştırmalar kullanım süresi boyunca yapılan bakım-onarım ve destek harcamalarının satın alma maliyetini aştığını hatta bir kaç katını bulabildiğini göstermektedir. Bu harcamaların temel nedeni her bir kullanıcı bilgisayarının, işletim sistemi ve yazılım yüklenen, veri depolanan, disk, CD-ROM gibi hareketli parçalar içeren kendi başına birer bilgisayar olmasıdır. Bu kapsamlı donanım ve yazılım özellikleri doğal olarak bakım ve destek gerektirmektedir. İnce istemciler sizi bu maliyetlerden büyük ölçüde kurtarabilir. Çünkü ince istemcilerde disk, CD-ROM sürücü gibi hareketli parça bulunmaz. Üzerinde veri depolanmadığından, İşletim sistemi yada yazılım yüklenmediğinden yazılım bakım ve desteğine gereksinim duyulmaz. İnce istemci kullanarak bilgi işlem harcamalarınızı ve kalifiye bilgi işlem personelinizin üzerindeki yükü büyük ölçüde azaltabilirsiniz.

İnce istemciler üzerinde disk, disket, CD-ROM sürücü yada fan gibi oynar parça bulunmaz. Bu nedenle donanım arızalarından kaynaklanan bakım gereksinimi en aza inmektedir. Bilgisayar kullanımının gizli maliyetini oluşturan bakım-onarım giderlerinden ince istemcilerle büyük ölçüde kurtulursunuz.

Bilgisayarınızla çalışabilmeniz için işletim sistemi ve uygulama programlarının yüklenmesi ve gerekli ayarlamaların yapılması gerekir. Ancak yazılım konusunda yapmanız gerekenler bununla bitmez. Verimli bir kullanım için bilgisayarınızda yüklü bulunan veri ve yazılımların düzenli olarak bakımının yapılması gereklidir. İşletim sistemi ve uygulama yazılımlarının güncellenmesi, veri dosyalarının kontrolü, disk birleştirmesi (defragmantation) ve gereksiz dosyaların temizlenmesi yapılacak işlemler arasındadır. Oysa ince istemci kullanımında bütün veri ve programlar sunucunuzda tutulduğundan kullanıcı tarafında herhangi bir yazılım bakım işlemine gerek yoktur.

Günümüz masa üstü işletim sistemleri meraklı kullanıcıların bir "tık" uzağında duran bir çok ayrıntıya sahiptir. Bu "davetkar" seçenekler arasında yapılacak kısa bir gezinti yada yanlışlıkla silinebilecek kritik bir dosya giderilmesi zaman alacak işletim sistemi sorunlarına yol açabilmektedir. Bunun yanında ani bir elektrik kesintisi yada program kilitlenmesi durumunda önemli disk ve dosya sistemi arızaları yaşanabilmektedir. Ek maliyet ve işgücü kaybına yol açan bu sorunların hepsinden ince istemcilerle kurtulabilirsiniz. Çünkü ince istemcilerde kullanıcının bozabileceği bir kayıt defteri (registry) yada yanlışlıkla silebileceği bir dosya bulunmaz. Bütün sistem RAM bellek üzerinden çalıştığından bir elektrik kesintisinde bile dosya sistemi yada disk arızası yaşanmaz.

Hergün bir yenisi çıkan bilgisayar virüsleri büyük zaman ve para kaybına yol açan önemli bilgisayar sorunlarından biridir. Bir tek kullanıcının bilgisayarına taktığı virüslü bir disket yada internetten indirdiği virüslü bir mesaj kısa sürede bütün ağı tehdit eden bir soruna dönüşebilmektedir. Bilgisayar virüsleri için her bir kullanıcı bilgisayarı potansiyel bir giriş noktasıdır. İnce istemcilerle kullanıcı bilgisayarlarından kaynaklanan virüs sorunlarından tamamen kurtulursunuz. Çünkü ince istemcilerde hem virüs bulaşabilecek bir işletim sistemi bulunmaz hem de disket ve CD-ROM sürücü yer almadığından dışarıdan virüs girişine kapalıdır. İnce istemci kullanımıyla virüs koruması için yapılan harcamalarda da büyük ölçüde tasarruf sağlanır.

Güvenli bir çalışma için bilgisayarlarınızda bulunan bilgilerin düzenli olarak yedeklenmesi gerekir. Bilgisayarınızda veri kaybına yol açan bir sorun yaşadığınızda aldığınız yedeği kullanarak eski bilgilerinizi kurtarabilirsiniz. Ancak her bir kullanıcı bilgisayarının yedeğinin tutulması önemli zaman ve kaynak maliyetine yol açmaktadır. Bunun yanında, yaşanan bir sorun sonrasında eldeki yedeğin yüklenerek kullanıcı bilgisayarının eski durumuna getilmesi sırasında da belirli bir iş gücü kaybına uğramanız ve en son alınan yedekten sonra girilen bilgilerin yok olması da kaçınılmaz bir durumdur. İnce istemcilerle kullanıcı bilgisayarlarının yedeklenmesi yükünden tamamen kurtulursunuz. Çünkü ince istemcilerde yedeklenmesi gereken hiç bir bilgi bulunmaz. Bütün veri ve programlar sunucu üzerinde tutulduğundan yalnızca sunucunuzun yedeklenmesi yeterlidir.

Sistem güvenliği günümüz bilgi işlem uygulamalarında gittikçe artan bir öneme sahiptir. İnce istemciler ve sunucu tabanlı bilgi işlem güvenlik konusunda size radikal bir çözüm sunmaktadır. Bu yapıda istemci tarafında veri tutulmadığından verilerinizin bozulma yada istenmeyen kişilerin eline geçme riski oldukça azalmaktadır. İnce istemcilere program yüklenmesi yada uygulama çalıştırılması söz konusu olmadığından istemci cihazlarınız virüs ve casus yazılımlara kapalıdır.

İnce istemci kullanımında bütün bilgiler sunucu üzerinde tutulur. Kullanıcı tarafına herhangi bir program yada veri yüklenmez. İnce istemcilere veri depolanması olanaklı olmadığından, sunucunuzdan kullanıcı cihazına herhangi bir veri aktarılamaz. Sağlanan bu yüksek güvenlik sayesinde, kullanıcı tarafında her hangi bir veri kaybı, bozulması ve çalınması riski tamamen ortadan kalkar. Cihazın fiziksel olarak çalınması durumunda bile bilgileriniz istenmeyen kişilerin eline geçmez.

İnce istemcilerin sağladığı yüksek güvenlik özelliklerinden biri de üzerinde disket yada CD-ROM sürücü gibi veri giriş çıkış birimi bulunmamasıdır. Bu yapı sayesinde dışarıdan gelecek virüs yada istenmeyen programların önüne geçilmesinin yanı sıra, sistemden herhangi bir verinin manyetik ortama kaydedilerek taşınması olasılığı da tamamen ortadan kalkmış olur. İnce istemciler aynı güvenliği günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlayan USB Flash diskler için de sağlamaktadır. Seçtiğiniz modele göre ince istemciniz takılan bir USB diski ya hiç tanımayacak ya da kullanabilmeniz için sizden bir güvenlik şifresi soracaktır.

Güvenlik açısından sisteminizde yer alan her bilgisayar olası bir risk noktası oluşturmaktadır. Kullanıcı bilgisayarlarından birinde bulunan bir güvenlik açığı bütün sisteminiz için tehdit oluşturabilir. İstemci tabanlı güvenlik risklerinden ince istemcilerle neredeyse tamamen kurtulursunuz. Bu kesin çözümü size ince istemcilerin çalışma yapısı sağlamaktadır. Veri yada yazılım yüklenmemesi ve üzerinde uygulama çalıştırılmaması nedeniyle ince istemcilere virüs, truva atı ve casus yazılımlar gibi güvenlik riski oluşturan programların girmesi ve çalıştırılması mümkün değildir.

Bilgisayar kullanımının hızla yaygınlaşmasıyla birlikte bu konuda yaşanan hırsızlık olayları da artmaktadır. Çalınan bir bilgisayarın gerek bütün olarak gerekse parçalarına ayrıldıktan sonra kolaylıkla el değiştirebilir olması kötü niyetli kişileri teşvik eden bir etkendir. İnce istemcilerin kişisel kullanım olanağı bulunmaması ve yaygın bilgisayar piyasasının dışında bir pazara sahip olması çalınma riskini önemli ölçüde düşürmektedir.

Kullanıcı bilgisayarlarına dağıtılmış olarak bulunan veri ve yazılımlar yönetim açısından önemli güçlüklere yol açabilmekte, farklı noktalardaki bilgilerin güvenlik ve güvenilirliğinin sağlanması, bakımı ve yedeklemesi oldukça zaman alıcı olabilmektedir. Her bir bilgisayara program yüklenmesi, güncellenmesi, bu bilgisayarların virüslere ve güvenlik açıklarına karşı korunması önemli kaynak ve zaman maliyeti oluşturmaktadır. İnce istemciler bu sorunları neredeyse tamamen ortadan kaldırmaktadır. İnce istemci kullanımıyla sağlanan merkezi yapıyla bütün sistemin tek bir noktadan yönetimi, kontrolü ve bakımı olanaklı olmakta, böylece büyük zaman ve kaynak tasarrufu sağlanmaktadır.

Bunun yanında ince istemcilerin uzaktan yönetilebilir olması da sağlanan kolaylıklar arasındadır. Bu özellik sayesinde sistem yöneticisi kullanıcı makinalarının ayarlarını uzaktan yapabilir ve dilerse uzaktan kapatıp açabilir. Ayrıca yetkili kişiler hangi cihazda hangi programların çalıştığını uzaktan izleyebilir hatta kullanıcı ekranını kendi bilgisayarından görebilir.